ΠΕΡΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ….

Γράφει: ο Διονύσης Καλαϊτζής

Μήτε νέος τις ὢν μελλέτω φιλοσοφεῖν, μήτε γέρων ὑπάρχων κοπιάτω φιλοσοφῶν· οὔτε γὰρ ἄωρος οὐδείς ἐστιν οὔτε πάρωρος πρὸς τὸ κατὰ ψυχὴν ὑγιαῖνον. Ὁ δὲ λέγων ἢ μήπω τοῦ φι­λοσοφεῖν ὑπάρχειν ὥραν ἢ παρεληλυθέναι τὴν ὥραν, ὅμοιός ἐστιν τῷ λέγοντι πρὸς εὐδαιμονίαν ἢ μήπω παρεῖναι τὴν ὥραν ἢ μηκέτι εἶναι. Ὥστε φιλοσοφητέον καὶ νέῳ καὶ γέροντι, τῷ μὲν ὅπως γηράσκων νεάζῃ τοῖς ἀγαθοῖς διὰ τὴν χάριν τῶν γεγονότων, τῷ δὲ ὅπως νέος ἅμα καὶ παλαιὸς ᾖ διὰ τὴν ἀφοβίαν τῶν μελλόντων. Μελετᾶν οὖν χρὴ τὰ ποιοῦντα τὴν εὐδαιμονίαν, εἴπερ παρούσης μὲν αὐτῆς πάντα ἔχομεν, ἀπούσης δὲ πάντα πράττομεν εἰς τὸ ταύτην ἔχειν.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ, Επιστολή στον Μενοικέα, 122

Ούτε όταν κάποιος είναι νέος να αργοπορεί να φιλοσοφήσει, ούτε όταν είναι γέρος να κα­ταπονείται φιλοσοφώντας. Γιατί κανένας δεν είναι ανώριμος ή υπερώριμος για εκείνο που διασφαλίζει την υγεία της ψυχής. Όποιος, μά­λιστα, λέει ότι δεν ήρθε ακόμη ο καιρός για να φιλοσοφήσει ή ότι κιόλας πέρασε, μοιάζει με εκείνον που λέει ότι δεν έφτασε ακόμη η ώρα ή ότι δεν έμεινε πια καιρός για να ευτυχήσει. Πρέπει, λοιπόν, να φιλοσοφεί και ο νέος και ο γέρος: ο ένας ώστε, καθώς γερνά, να παραμέ­νει νέος μέσα στα αγαθά ̄από ευγνωμοσύνη προς τα όσα έγιναν ̄, και ο άλλος, αν και νέος, να είναι συνάμα και ώριμος, καθώς θα είναι απαλλαγμένος από τον φόβο για όσα θα γί­νουν. Είναι ανάγκη, συνεπώς, να μεριμνούμε για τα όσα φέρνουν την ευδαιμονία, γιατί, όταν την έχουμε, έχουμε τα πάντα, και όταν μας λείπει, κάνουμε τα πάντα για να την αποκτή­σουμε.

(μετάφραση Γ. Ζωγραφίδης)

Πότε δεν είναι νωρίς ή αργά για να στραφούμε προς τον εαυτό μας και να ανακαλύψουμε πράγματα που δε φανταζόμαστε καν ότι υπάρχουν μέσα μας. Ο Επίκουρος με πολύ απλά λόγια συνδέει τη φιλοσοφία με την ψυχική υγεία. Άλλωστε πολλοί υποστηρίζουν ότι στα Αριστοτελικα «Ηθικά Νικομάχεια «βρίσκει κανείς πολλά στοιχεία από αυτό που στην πορεία εξελίχθηκε στην επιστήμη της Ψυχολογίας. Την ίδια συλλογιστική ακολούθησε και ο Επίκουρος και το πολύ ευχάριστο για εμάς τους φιλολόγους είναι ότι το συγκεκριμένο κείμενο,όπως και αρκετά αλλά εξίσου ελκυστικά έχουν ενταχθεί στον φάκελο υλικού για τα Αρχαία γ λυκείου στον τομέα των ανθρωπιστικών σπουδών.
Φιλοσοφία =ψυχική υγεία =ευδαιμονία.
Καλές διακοπές σε όλες και ολους!

Λίγα λόγια για τον γράφοντα:

Ο Διονύσης Καλαϊτζής εργάζεται ως καθηγητής φιλόλογος σε ιδιωτικό σχολείο της Αθήνας έχοντας 27 χρόνια διδακτικής εμπειρίας. Ειδικεύεται στη διδασκαλία των Αρχαίων και των Λατινικών.