Σημαντική μείωση των γεννήσεων το 2022: Το δημογραφικό ως ένα μεγάλο ελληνικό πρόβλημα

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι το 2022 οι γεννήσεις στη χώρα μας παρουσίασαν μείωση κατά 10,3%, προκαλώντας πολλούς προβληματισμούς. 

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), οι γεννήσεις το 2022 στη χώρα μας σημείωσαν μείωση 10,3% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αυτά τα ανησυχητικά στατιστικά είναι κάτι περισσότερο από μια απλή αριθμητική μείωση, κρούοντας, για μία ακόμη φορά, τον κώδωνα του κινδύνου για το δημογραφικό μέλλον της Ελλάδας. Για να κατανοήσουμε πλήρως τις επιπτώσεις αυτής της τάσης και τους βαθύτερους λόγους πίσω από αυτήν, πρέπει να εμβαθύνουμε στους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την συγκυρία, καθώς και τη σημασία της αντιμετώπισης αυτών των δημογραφικών προκλήσεων για το μέλλον και την οικονομική σταθερότητα της χώρας.

Η πτώση των γεννήσεων δημιουργεί ανησυχία
Τα στατιστικά της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι ο ελληνικός πληθυσμός μικραίνει με ανησυχητικό ρυθμό. Το 2022, ο συνολικός αριθμός γεννήσεων στη χώρα ήταν 76.541, από 85.346 το 2021, που αντιπροσωπεύει μείωση 10,3%. Πρόκειται για μία σημαντική διαφορά. Από την άλλη πλευρά, σημειώθηκε μείωση 2,2% στον αριθμό των θανάτων το 2022, με συνολικά 140.801 (70.802 άνδρες και 69.999 γυναίκες) έναντι 143.923 το 2021 (73.420 άνδρες και 70.503 γυναίκες), ωστόσο είναι ξεκάθαρο πως η χώρα μας μικραίνει, καθώς οι γεννήσεις είναι περίπου οι μισές σε σχέση με τους θανάτους. 

Οι αιτίες της υπογεννητικότητας
Η οικονομική αστάθεια και η αβεβαιότητα που έχει υπάρξει τα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης που προηγήθηκε, αλλά και συγκυριών όπως η ενεργειακή και πληθωριστική κρίση, έχουν παίξει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση των επιλογών των ζευγαριών στη χώρα μας. Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων, σε συνδυασμό με δυσκολίες στην απόκτηση σταθερής απασχόλησης, έχουν αποθαρρύνει πολλά νεαρά ζευγάρια από το να δημιουργήσουν οικογένεια – ειδικότερα όσα ζουν σε ακριτικές περιοχές με τις επιπρόσθετες δυσκολίες που αυτό κρύβει. Το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης, στέγασης και εκπαίδευσηςεπιδεινώνει περαιτέρω το ζήτημα, καθιστώντας μία σημαντική πρόκληση τη δημιουργία και συντήρηση οικογένειας. Επιπρόσθετα, πλέον ολοένα και περισσότεροι δίνουν προτεραιότητα στις επαγγελματικές φιλοδοξίες και τη σταδιοδρομία τους, αντί να δημιουργήσουν οικογένεια. Η επιδίωξη της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής ανέλιξης έχει συχνά προτεραιότητα έναντι του οικογενειακού προγραμματισμού, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της τεκνοποίησης. 

Η σημασία της αντιμετώπισης των δημογραφικών προκλήσεων
Πρόκειται για ένα ζήτημα που σίγουρα χρειάζεται μελέτη και αντιμετώπιση, καθώς η μείωση του ποσοστού γεννήσεων δεν είναι μόνο θέμα στατιστικών, αλλά έχει σημαντικές επιπτώσεις στο μέλλον και την οικονομική σταθερότητα της Ελλάδας. Μια γήρανση του πληθυσμού, με μείωση του ποσοστού γεννήσεων, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του εργατικού δυναμικού και αυξημένη ζήτηση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και συνταξιοδότησης, με αποτέλεσμα μια λιγότερο δυναμική και παραγωγική οικονομία, η οποία μπορεί να εμποδίσει την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα. Η μείωση των γεννήσεων ενδέχεται ακόμη να έχει βαθιά επίδραση στη δυναμική μίας κοινότητας, στις σχέσεις μεταξύ των γενεών και στη διατήρηση των πολιτιστικών παραδόσεων στη χώρα μας. 

Τρόποι για την αντιμετώπιση του ζητήματος
Για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της μείωσης των γεννήσεων στην Ελλάδα, χρειάζεται μια πολύπλευρη προσέγγιση. Η έναρξη οικονομικών πολιτικών που ενθαρρύνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη σταθερότητα, καθώς και η παροχή οικονομικών κινήτρων για τις οικογένειες, μπορεί να συμβάλει στο να περιοριστούν κάποιες από τις – οικονομικές τουλάχιστον – ανησυχίες που σχετίζονται με τη δημιουργία οικογένειας. Η προώθηση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής μέσω ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων, οικονομικά προσιτών πολιτικών για τη φροντίδα των παιδιών και γονικής άδειαςμπορεί να βοηθήσει. Εκπαιδευτικές εκστρατείες και πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης του κοινού μπορούν να τονίσουν τη σημασία της γονεϊκότητας και του ρόλου της οικογένειας στην κοινωνία. Η συνέχιση της υποστήριξης της ισότητας των φύλων είναι επίσης απαραίτητη, αλλά θα πρέπει να συνδυαστεί με πολιτικές που επιτρέπουν στις γυναίκες να συνδυάζουν τις επαγγελματικές τους φιλοδοξίες με τη μητρότητα, όπως οικονομικά προγράμματα παιδικής μέριμνας και γονικής υποστήριξης

Δύο χρόνια Μπροστά για την Οικογένεια
Το Πρόγραμμα Μπροστά για την Οικογένειαείναι μία καινοτόμα πρωτοβουλία με την οποία η Eurobank συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια διαχείρισης της δημογραφικής πρόκλησης που αντιμετωπίζει η χώρα. Η πρωτοβουλία, που έχει ήδη συμπληρώσει δύο χρόνια, εστιάζει στα ανατολικά σύνορα, από τον ακριτικό Έβρο ως το Καστελόριζο, περιοχές εθνικής βαρύτητας, οι οποίες λόγω των ιδιαίτερων γεωγραφικών χαρακτηριστικών τους αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες συγκριτικά με άλλες περιοχές που είναι πιο κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα. Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα διευρυμένο πλέγμα δράσεων σε συνεργασία με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, καθώς και τραπεζικά και ασφαλιστικά προνόμια που προφέρει η Τράπεζα, με κοινωνική στόχευση, για τους νέους γονείς. 

Το Σωματείο Be-Live, με τη στήριξη της Eurobank, προσφέρει θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης δωρεάν, με ιατρικά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια και πραγματοποιεί εκστρατείες ενημέρωσης για την υπογεννητικότητα στις περιοχές που υποστηρίζει το Πρόγραμμα.

– Έχουν γεννηθεί, συνολικά, 20 μωρά με εξωσωματική γονιμοποίηση, για τα οποία η Τράπεζα, μέσω του Προγράμματος, κάλυψε όλο το φάσμα των δαπανών μέχρι τον τοκετό.

– Περισσότερα από 300 ζευγάρια έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης.

– Έχουν υλοποιηθεί 15 ενημερωτικές εκδηλώσεις σε περιοχές του Προγράμματος 

Σε συνεργασία με την ΜΚΟ Αποστολή της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, έχουν χορηγηθεί έως σήμερα περισσότερα από 600 βρεφικά πακέτα που καλύπτουν ανάγκες του μωρού για ένα έτος. Σε συνεργασία με την ΜΚΟ Αποστολή επίσης, τρία μικρά νησιά έχουν αποκτήσει Μουσικό, Λογοθεραπευτή και Καθηγητή Ρομποτικής αντίστοιχα, ώστε να καλύψουν ανάγκες των τοπικών οικογενειών, για παιδιά όλων των ηλικιών.

Σε συνεργασία με το Σωματείο Μαζί για το Παιδί έχουν υλοποιηθεί 24 δια ζώσης και διαδικτυακά ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια, για καίρια ζητήματα όπως η ενδυνάμωση του γονικού ρόλου, ο σχολικός εκφοβισμός, τα όρια των παιδιών μέσα στην οικογένεια κ.ά. 

Παράλληλα, η Eurobank, κατανοώντας τη σημασία που έχει η επαγγελματική ασφάλεια για τους νέους ανθρώπους ώστε να παραμένουν και να δημιουργούν οικογένεια στον τόπο τους, υλοποιεί πρόγραμμα δημιουργίας εξ’ αποστάσεως θέσεων απασχόλησης στο EuroPhone Banking, την υπηρεσία τηλεφωνικής εξυπηρέτησης των πελατών της Τράπεζας. Στο πλαίσιο του Προγράμματος αυτού έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα 45 θέσεις εργασίας στον Έβρο και σχεδιάζεται επέκταση της προσπάθειας και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές.

Εφαρμόζοντας ένα ολοκληρωμένο σύνολο πολιτικών και μεταρρυθμίσεων, η Ελλάδα μπορεί να αναστρέψει τα άσχημα δημογραφικά στατιστικά. Είναι μια πρόκληση που απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από την κυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών για να διασφαλιστεί ότι το δημογραφικό τοπίο της Ελλάδας παραμένει ζωντανό και δυναμικό. Πρωτοβουλίες όπως το Μπροστά για την Οικογένεια μπορούν να στηρίξουν νέους υποψήφιους γονείς στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν οικογένεια, ειδικότερα αν βρίσκονται στην άκρη της χώρα μας – σε περιοχές όμορφες αλλά με σημαντικές προκλήσεις.

Πηγη:protothema.gr