ΔΙΕΘΝΗΣ ΧΡΥΣΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΥΣΕΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΡΜΕΝΙΔΗ

H αρχιτεκτονική ομάδα Γιώργος Παρμενίδης, Κριστίν Λονγκεπέ, Ιφιγένεια Μάρη, που είχε αναλάβει τη μελέτη και επίβλεψη του μουσειογραφικού σχεδιασμού της Εθνικής Πινακοθήκης- Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου, απέσπασε τη Χρυσή διάκριση «Α’ Design Award» στην Κατηγορία Σχεδιασμού Εσωτερικών Χώρων και Εκθέσεων (Golden Α’ Design Award Winner for Interior Space and Exhibition Design Category in 2022).Το A’ Design Award είναι ένα διεθνές βραβείο σχεδιασμού με κριτική επιτροπή που ιδρύθηκε για τη διεθνή αναγνώριση και την προώθηση του καλού σχεδιασμού στους τομείς του βιομηχανικού Design, της τέχνης και της αρχιτεκτονικής. Ο διαγωνισμός ιδρύθηκε επίσημα το 2009 από τα OMC Design Studios. Στη 10η επέτειό του το 2019, ιδρύθηκε η A’ Design Award & Competition SRL στο Como της Ιταλίας, ως ένας ξεχωριστός οργανισμός υπό την αιγίδα και του BEDA, The Bureau of European Design Associations, για να δημιουργήσει περισσότερη αξία για τους συμμετέχοντες σχεδιαστές. Τo 2000 η Εθνική Πινακοθήκη- Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου γιόρτασε τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της. Με την ευκαιρία αυτή το παλαιό κτήριο, το λιτό μοντέρνο οικοδόμημα των αρχιτεκτονικών γραφείων των καθηγητών Παύλου Μυλωνά και Δημήτρη Φατούρου της δεκαετίας του ’60, υπέστη μια γενική ανακαίνιση, με κοινοτικά κονδύλια, με χορηγία του Ιδρύματος Νιάρχος και με την υποστήριξη του ΥΠΠΟΑ. Παρά την ανακαίνιση, που επέτρεψε στην διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα, όχι μόνο να αναδείξει τις μόνιμες συλλογές της, αλλά και να αναπτύξει μια έντονη εκθεσιακή και εκπαιδευτική δραστηριότητα, που πολλαπλασίασε με εντυπωσιακό τρόπο το κοινό της, προσελκύοντας πεντέμισι εκατομμύρια επισκέπτες, τα λειτουργικά προβλήματα, που οφείλονταν κυρίως στην ανεπάρκεια των χώρων, γίνονταν όλο και πιο πιεστικά. Μετά από συνεχή διαβήματα της διεύθυνσης, αποφασίστηκε η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του παλαιού κτηρίου.

Τον διαγωνισμό, που προκήρυξε το Υπουργείο Πολιτισμού το 2008, κέρδισε μια ομάδα νέων αρχιτεκτόνων, με μια πρόταση, που κατάφερε να συνδυάσει τη λειτουργικότητα με την αισθητική ανανέωση του κτηρίου, σύμφωνα με τις μουσειολογικές απαιτήσεις του 21ου αιώνα: («Αρχιτεκτονική ΕΠΕ, Γραμματόπουλος-Πανουσάκης-Βασιλόπουλος & Συνεργάτες Ε.Ε.»). Το έργο δημοπρατήθηκε το 2011. Τον διαγωνισμό κέρδισε η εταιρεία ΤΟΜΗ ΕΠΕ (θυγατρική της ΑΚΤΩΡ), η οποία και ανέλαβε την εκτέλεση του έργου. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 2014 και ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο του 2021. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ, από Δημόσιες Επενδύσεις, από την Περιφέρεια Αττικής, από μια εξαιρετικά σημαντική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και από άλλες μεγάλες δωρεές. Η νέα Εθνική Πινακοθήκη, διπλάσια σε έκταση από την παλαιά, διαθέτει πλέον τους απαραίτητους χώρους για ν’ αναπτύξει τις πολλαπλές δραστηριότητές της, ενώ η ανανεωμένη και γοητευτική όψη της αποτελεί κόσμημα για την πόλη της Αθήνας. Ήδη την έχουν επισκεφθεί από τις 14/5/2021, που άνοιξε για το κοινό, περισσότεροι από 220.000 φίλοι της τέχνης. Η μουσειογραφική μελέτη των εκθεσιακών χώρων ανατέθηκε στο αρχιτεκτονικό γραφείο του καθηγητή Γιώργου Παρμενίδη, της Κριστίν Λονγκεπέ και της Ιφιγένειας Μάρη. Είναι αυτή που κέρδισε την διεθνή χρυσή διάκριση. Στην ανακαινισμένη Εθνική Πινακοθήκη η δεδομένη δομή του σύγχρονου κτιριακού συγκροτήματος έχει συνδυαστεί με τη μουσειολογική μελέτη της Εθνικής Πινακοθήκης και με την ελεύθερη ροή του επισκέπτη της έκθεσης. Οι εκθεσιακοί χώροι είναι σχεδιασμένοι σαν ένας περίπατος σε ανοιχτό χώρο. Το εσωτερικό έχει σχεδιαστεί ως μια ακολουθία μεταβατικών χώρων για πληροφορίες με ξύλινες επενδύσεις, και λευκών εκθεσιακών αιθουσών με ειδικά σχεδιασμένες ψευδοροφές για κάθε εκθεσιακή λειτουργία. Ελέγχοντας τις κατευθύνσεις του βλέμματος, το βάθος θέασης στις αίθουσες και προς την πόλη, τον γενικό φωτισμό σε σχέση με το εξωτερικό φως, και υποτάσσοντας τα υλικά και τις τεχνικές λεπτομέρειες για την ανάδειξη των έργων τέχνης, ο χώρος συμβολικά δίνει την αίσθηση της ελεύθερης κίνησης και επιλογής. Η μουσειογραφική μελέτη δημιουργεί μια ατμόσφαιρα λιτής πολυτέλειας στους εσωτερικούς χώρους του νέου μουσείου. Τα πολύτιμα ξύλα, ο επιτυχής συνδυασμός φυσικού και τεχνητού φωτισμού, η πρωτότυπη διαχείριση των εκθεσιακών χώρων έχουν εξασφαλίσει ιδανικές συνθήκες για την παρουσίαση των έργων τέχνης. Η επέκταση των εκθεσιακών χώρων επέτρεψε την παρουσίαση περίπου χιλίων έργων. Είναι εξάλλου η πρώτη φορά που εκτίθενται σε ειδικές προθήκες σχέδια και χαρακτικά.

Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα ΔευθύντριαΕθνικής Πινακοθήκης- Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου