Άρθρα

Οι σκύλοι οδηγοί καταρρίπτουν τα στερεότυπα

By Αγγελική Μεταξά | 29 Απριλίου 2022

ΣΚΥΛΟΙ ΟΔΗΓΟΙ ΛΑΡΑ

Αυτό το μήνα ταξιδέψαμε στην Ελβετία με έναν σκύλο οδηγό, επισκεφτήκαμε σχολεία στην Αθήνα και προσπαθήσαμε να καταρρίψουμε προκαταλήψεις και στερεότυπα για την τυφλότητα.

Ταξιδεύοντας στον κόσμο με…
τον σκύλο οδηγό μου Η υπέροχη φωτογραφία είναι από το ταξίδι της Παρασκευής Κουτσαΐδη και του Μάγιο στην Ελβετία και την επίσκεψη στο Haldenstein (ανατολική Ελβετία). Όπως εξηγεί η Παρασκευή, φοιτήτρια στο ΑΠΘ και χειρίστρια του Μάγιο: «Η μόνη χώρα που έχουμε επισκεφθεί μαζί με τον Μάγιο ως τώρα είναι η Ελβετία. Εκεί ο θεσμός του σκύλου-οδηγού είναι πολύ διαδεδομένος, και αυτό φαίνεται από τις αντιδράσεις του κόσμου όλων των ηλικιών: Από παιδάκια που θα φωνάξουν αυθόρμητα στο δρόμο «A Blindahund” («ένας σκύλος οδηγός τυφλών»), γονείς ή παππούδες/γιαγιάδες που εξηγούν σε όσα δεν ξέρουν «τι είναι και τι κάνει αυτό το σκυλάκι», μέχρι ανθρώπους με κατοικίδια που φροντίζουν να τα κρατούν μακριά μας μόλις δουν ότι υπάρχει σκύλος-οδηγός γύρω τους. Δεν έχει συμβεί να μας αρνηθούν κάπου την πρόσβαση. Θυμάμαι μόνο ένα περιστατικό σε ένα εστιατόριο, όπου το προσωπικό μας αντιμετώπισε με κάποια δυσαρέσκεια στην αρχή και ήθελε να καθίσουμε σε διαφορετικό σημείο από αυτό που είχαμε κάνει κράτηση. Χρειάστηκαν απλώς οι συνηθισμένες διευκρινίσεις, και το θέμα λύθηκε χωρίς καμία ταλαιπωρία!».
Πώς όμως προσανατολίζεται ο Μάγιο σε μια άγνωστη χώρα; «Η εφαρμογή google maps είναι η νούμερο 1 επιλογή μου για τις άγνωστες διαδρομές μου» αναφέρει η Παρασκευή. Αφού ακούσει τις οδηγίες στο κινητό, η ίδια δίνει τις κατάλληλες εντολές στον Μάγιο. Εκείνος φροντίζει πάντα να την κατευθύνει με ασφάλεια στον προορισμό της, αποφεύγοντας ταυτόχρονα εμπόδια, λακκούβες και σημεία που μπορεί να την δυσκολέψουν. Πολύ δυνατή η ομάδα. (Ο όρος Ομάδα αναφέρεται στη συνύπαρξη ανθρώπου -χειριστή και σκύλου οδηγού που λειτουργούν ως ένα, γιατί πηγαίνουν παντού μαζί).
Στα σχολεία για βιωματική εκπαίδευση Όταν εκπαιδεύουμε και ευαισθητοποιούμε παιδιά για το θεσμό των σκύλων οδηγών και την οπτική βλάβη, «χτίζουμε» προσωπικότητες που θα επιδείξουν ενσυναίσθηση ως ενήλικες στο μέλλον. Μέσα στον Απρίλιο οι ενημερωτικές επισκέψεις σε σχολεία συνεχίστηκαν. Ενδεικτικά, στο Γυμνάσιο Ψυχικού Κ.Καραθεοδωρή (φωτό δεξιά), οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα και για την τυφλότητα, στο πλαίσιο των εργαστηρίων δεξιοτήτων. Μιλήσαμε για το πώς βοηθά ένας σκύλος οδηγός τον τυφλό χειριστή του, αλλά και τους λόγους που ιδρύθηκαν οι σχολές σκύλων οδηγών τυφλών στην Ευρώπη την περίοδο μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, μέσα στον Απρίλιο θυμόμαστε και την επίσκεψη στα εκπαιδευτήρια Δούκα (φωτό αριστερά), όπου οι μαθητές δημοτικού έκαναν με τη βοήθεια των δασκάλων τους μια προεργασία με ασκήσεις στη γραφή braille και βιωματικά παιχνίδια για να μπουν στη θέση ενός ανθρώπου με οπτική βλάβη. Κατά τη διάρκεια της παρουσίας μας είδαν μερικά στιγμιότυπα εκπαίδευσης ενός μικρού λαμπραντόρ που προορίζεται για σκύλος οδηγός. Πρωταγωνιστής στις ενημερωτικές επισκέψεις στα σχολεία αυτό το μήνα ήταν ο Πόλο που είναι αχώριστος με την εκπαιδεύτριά του Κλάρα Ιωσήφ. Υποστηρίξτε την εκπαίδευση του Πόλο Βιώσιμη κοινωνία:
Η Menarini Hellas στηρίζει την εκπαίδευση του κουταβιού μας Στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, η φαρμακευτική εταιρεία Menarini Hellas βρίσκεται δίπλα μας στηρίζοντας την εκπαίδευση του κουταβιού μας που προορίζεται για σκύλος οδηγός. Η στήριξη περιλαμβάνει την ενίσχυση του προγράμματος εκπαίδευσης από την εκπαιδεύτρια σκύλων το 2022. Ευχαριστούμε θερμά. Ενισχύστε μας, ενώ κάνετε αγορές online Κλείστε το επόμενο ταξίδι ή αγοράστε το βιβλίο που θέλετε μέσα από αυτή την πλατφόρμα και ένα μέρος του κέρδους του καταστήματος θα στηρίξει τη Λάρα. Ακολουθήστε το λινκ, κάντε επιλογή οργάνωσης (Σχολή Λάρα) και στη συνέχεια επιλέξτε κατάστημα από τη δεξιά στήλη (βιβλιοπωλεία όπως ο Ιανός, σούπερ μάρκετ, καταστήματα ρούχων, αεροπορικές εταιρείες κ.ά.). Ακολούθως περιηγείστε στο eshop που σας ενδιαφέρει και με την κάθε αγορά σας εκείνο δίνει μέρος του κέρδους στη Σχολή. Εσείς δεν χρεώνεστε επιπλέον γι’ αυτό.
Ο νέος μας στόχος αφορά τα έξοδα ενοικίου, ώστε οτιδήποτε έχουμε σε χορηγίες να πηγαίνει κατευθείαν στους σκύλους οδηγούς μας. Ευχαριστούμε πολύ. Στηρίξτε μας με ένα κλικ Αντί επιλόγου: Τι απαντούν λάθος πολλοί για τους τυφλούς Δεν περίμενα ότι θα γράψω τέτοιο άρθρο, αλλά τα στερεότυπα για τους ανάπηρους συνεχίζουν να διαιωνίζονται. Εξακολουθώ να ακούω απορίες όπως «πώς μου είπες ότι σου αρέσει το φόρεμά μου, αφού είσαι τυφλή». Στα σχολεία οι μαθητές που γνωρίζουμε συνεχίζουν να απαντούν πως ένας τυφλός δεν μπορεί να δουλέψει, γιατί δεν βλέπει (ασφαλώς γι’ αυτές τις απαντήσεις φταίει η μη συμπεριληπτική εκπαίδευση που έχουμε και η ελλιπής παράλληλη στήριξη στα γενικά σχολεία που θα μπορούσαν να δεχτούν τα περισσότερα ανάπηρα παιδιά). Ακολουθούν αλήθειες και καταφάσεις για πράγματα που οι τυφλοί ασφαλώς και μπορούν να κάνουν:
Ένας τυφλός ίσως βλέπει σκοτάδι, φως και χρώματα. Νομικά τυφλός θεωρείται όποιος βλέπει το πολύ έως το 1/20 της φυσιολογικής όρασης. Ανάλογα με την αιτία της οπτικής βλάβης, ένας άνθρωπος μπορεί να βλέπει θολά, να έχει απώλεια περιφερικής όρασης κ.τλ. Επομένως, κάποιοι μπορεί να βλέπουμε μια εικόνα στο κινητό, ενώ άλλοι να διαβάζουν άρθρα μόνο μέσω ενός αναγνώστη οθόνης (ακουστικά).
Μπορούμε να εργαστούμε. Έχουμε τυφλούς αποφοίτους μαθηματικούς, ψυχολόγους, δικηγόρους, μουσικούς, κοινωνικούς λειτουργούς, τηλεφωνητές και όμως, η ανεργία καλπάζει στους ανάπηρους. Η επιδοματική πολιτική ίσως παίζει ρόλο σε αυτό, ωστόσο, στον ιδιωτικό τομέα δεν υπάρχουν ίσες ευκαιρίες. Μην απορρίψετε σε μια συνέντευξη για δουλειά έναν άνθρωπο εξαιτίας μιας αισθητηριακής ή άλλης βλάβης που φέρει. Δείτε αν κάνει καλά τη δουλειά του και κρίνετέ τον αξιοκρατικά.
Μπορούμε να είμαστε ανεξάρτητοι. Η εικόνα ενός τυφλού που τον συνοδεύουν θα έπρεπε να ανήκει στο παρελθόν. Δυστυχώς σε πολλές περιοχές οι τυφλοί δεν ξέρουν κινητικότητα και προσανατολισμό με λευκό μπαστούνι, καθώς δεν έχουν εκπαιδευτεί. Υπάρχει έλλειψη εκπαιδευτών στην Ελλάδα και η αιτία για την έλλειψη αυτονομίας είναι αυτή! Όποιος έχει εκπαιδευτεί μπορεί να είναι ανεξάρτητος και να έχει κοινωνική ζωή».

Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου,
πρόεδρος της Σχολής Σκύλων Οδηγών Τυφλών Λάρα