«ΙΒΑΛΑ ΙΒΑΛΑ Ω, ΠΑΜΕ ΓΙΑΛΟ ΓΙΑΛΟ»

Συνέντευξη με την Μαρία Λουίζα Παπαδοπούλου

γράφει η Λία Τσεκούρα

Δραματολογία,  Κείμενο, Σκηνοθεσία: Μαρία- Λουίζα Παπαδοπούλου

Η  θεατρική ομάδα  «Ανέμη»  παρουσιάζει  από τις 31 Οκτωβρίου 2022, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21. 15 μ.μ στο θέατρο Αλκμήνη  την μουσικο-θεατρική παράσταση:  «ΙΒΑΛΑ,  ΙΒΑΛΑ  Ω,  ΠΑΜΕ ΓΙΑΛΟ ΓΙΑΛΟ …..»  μια  πρωτότυπη σύνθεση,  ταπεινό αφιέρωμα στην Σμύρνη του 1922.

• 

• 

ΜΑΡΙΑ ΛΟΥΙΖΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

1. Ποιες σκέψεις σας οδήγησαν στη σύνθεση ενός δρώμενου για τη Μικρασιατική Καταστροφή;

Βλέποντας παραστάσεις με μαρτυρίες είχα πάντα μια απορία  ΓΙΑΤΙ  έγινε όλη αυτή η τρομακτική καταστροφή και    η οριστική απώλεια. Γιατί ηττηθήκαμε; πως περάσαμε από τη Συνθήκη των Σεβρών την Ελλάδα των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών στη Συνθήκη της Λωζάνης  μα κυρίως γιατί, και αυτό είναι το κρίσιμο, γιατί ξεριζώθηκε ο ελληνισμός από την Μικρά  Ασία, τι συνέβη, ποιες είναι  οι αιτίες της καταστροφής και τι ήταν η Σμύρνη πραγματικά, τι ήταν η Σμύρνη για τον ελληνισμό.

Το πρότζεκτ στηρίχθηκε πάνω σε αυτά τα δυο ερωτήματα  και οι ενότητες της σύνθεσης κινούνταν γύρω από αυτούς τους άξονες, ξένες δυνάμεις εθνικισμός – ελληνικός και όψιμος τούρκικος, η απόβαση του ελληνικού στρατού  και ο τρόπος που έγινε, η διχόνοια  η «δολερή» των Ελλήνων, οι εκλογές του ‘20  οι  κακές επιλογές  τα εθνοτικά μίση η κακή στρατηγική και  η έλλειψη πόρων.

2) Πώς παντρεύεται το κληροδότημα της αρχαίας τραγωδίας με το παραδοσιακό και το σύγχρονο σε αυτή την παράσταση;

Κάθε πόλεμος εμπερικλείει την Ύβρη. Η θεματική της τραγωδίας είναι συνδεδεμένη με κάθε πόλεμο.  Ύβρις οι θηριωδίες, ύβρις η εδαφική λαιμαργία, ύβρις ο ξεριζωμός……. Δανειζόμαστε στοιχεία από την αρχαία τραγωδία  όχι όμως μόνο ως προς το περιεχόμενο, αλλά και  ως προς τη μορφή. Την ιστορία αφηγείται μια γυναίκα Σμυρνιά και ένας σύγχρονος χορός, ηθοποιοί του σήμερα  πάνε να ανιχνεύσουν το χθες και να τιμήσουν τη σφαγή και τον ξεριζωμό, να απαντήσουν σε απορίες. Δανείζεται  έτσι στοιχεία από την φόρμα της  αρχαίας τραγωδίας: την χορικότητα, τη μουσικότητα λόγου. Η τραγωδία παντρεύεται με την σειρά της με το παραδοσιακό μέσα από την Σμυρνιά, τη βασική αφηγήτρια  Μια αφήγηση  που δανείζεται  και κάποια  μικρά αποσπάσματα από  τις αφηγήσεις της  ρεμπέτισσας Αγγέλας Παπάζογλου και τα συνδυάζει με πρωτότυπα κείμενα. Ο Καραγκιόζης  σηματοδοτεί  την κοινή μας κληρονομιά και κοινή κοιτίδα με την Τουρκία Επίσης είναι ένα μέσο λαϊκής σάτιρας. 

 3) Έως ποιον βαθμό μπορεί η ιστορία να μιλήσει μέσα από την τέχνη;

Σε πολύ μεγάλο βαθμό  οι ίδιοι οι μεγάλοι ιστορικοί είναι συχνά πολύ καλοί αφηγητές, σε ταξιδεύουν στις εποχές, όπως παραδείγματος χάριν η Αρβελέρ και  η Ευθυμίου  και ταξιδεύεις, κατέχουν την τέχνη της αφήγησης

Εξάλλου η τέχνη  έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο και στην ιστορία. Έχει δώσει καρπούς και έχει επηρεάσει, όπως για παράδειγμα οι πίνακες  του Delacroix  τα κείμενα του  Ουγκώ. Η τέχνη ενδυνάμωσε,  αν δε δημιούργησε τον φιλελληνισμό κατά την διάρκεια της ελληνικής επανάστασης. Ο πιο εμβληματικός πίνακας, η «Γκουέρνικα» του Πικάσο  θα συνδυάζει τα κομματιασμένα μέλη ανθρώπων και ζώων με την αποσπασματική τεχνοτροπία του κυβισμού. Το ζήτημα είναι πώς, με τι αισθητικά μέσα  την προσεγγίζει κάθε καλλιτέχνης. Εμείς δεν χρησιμοποιήσαμε μυθοπλασία δηλαδή π.χ. κάποια οικογένεια στην καταστροφή της Σμύρνης αλλά προσπαθήσαμε να μετατρέψουμε σε θέατρο  το ίδιο το ιστορικό υλικό και νομίζω εν πολλοίς το καταφέραμε. 

4. Τι μας λέει σήμερα η Μικρασιατική Καταστροφή;

Μηδέν άγαν! Μέτρον άριστον!  Να έχουμε επίγνωση της δύναμής μας αλλά και μια επίγνωση της απαραίτητα ευέλικτης διπλωματίας.

 Παρασυρθήκαμε, τυφλοί υποστηρικτές της αγγλικής πολιτικής χωρίς να συνυπολογίζεται πως η Αγγλία δεν μας βοηθούσε οικονομικά αλλά μόνο λεκτικά και πως ο πόλεμος ήταν και  αγγλο-γαλλικός.

 Όφειλε κανείς να βρει τρόπο να μην φαίνεται πώς γίνεται  τυφλό υποχείριο μιας μόνο δύναμης έλκοντας την αντιπάθεια μια άλλης. Η Γαλλία πήγε εναντίον μας, τους Σοβιετικούς  που τόσο βοήθησαν τον Κεμάλ δεν μπήκαμε στον κόπο να τους προσεταιριστούμε.

Μετά εορτής βέβαια πολλά μπορούν να ειπωθούν.  Πάντως είναι γεγονός πως πάντα οι Τούρκοι είχαν μια εξαιρετική ευελιξία στην διπλωματία.  Κερδίζουν πάντα κάτι  από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές ….

 5. Η Ελλάδα παράγει πολιτισμό σήμερα;

Φυσικά παράγει Έχει αρκετά εμπορευματοποιηθεί η τέχνη αλλά  γενικά ναι  πολιτισμός παράγεται στην Ελλάδα και υψηλού επιπέδου !

6. Ποιο αποτύπωμα σκέψης θα αφήσει στον θεατή η παράσταση;

Η  παράσταση είναι  ηθελημένα  πολυφωνική..  Υποστηρίζει  τον Βενιζέλο αλλά και κρίνει τον Βενιζέλο  για ευκαριακή πολιτική  και για την υποδαύλιση του διχασμού… Υιοθετεί την αριστερή προσέγγιση, μιλά όμως και  για κάποια πολιτική  του ΚΚΕ  που μπορεί να ενίσχυσε τον Κεμάλ τελικά. Αφουγκράζεται την μεριά των Τούρκων  που είδαν την Αυτοκρατορία να συρρικνώνεται στα όρια της Αλμυράς  ερήμου αλλά μιλά για την  ανερμάτιστη σκληρότητα και την πολιτική της εθνοκάθαρσης,  γενοκτονίας απέναντι στους χριστιανικούς πληθυσμούς. Σηκώνει όμως τον καθρέφτη και στην δική μας στάση,  στα σφάλματα στρατηγικής,  στην τυφλή  έπαρση,  Έχει μια ειρωνεία απέναντι στους δυτικούς συμμάχους που άλλαζαν πολιτική γραμμή ανάλογα με τα συμφέροντά τους  Εν ολίγοις,  η παράσταση αλλάζει  συχνά οπτική  αφήνοντας  χώρο στον θεατή να σκεφτεί. Υπαινίσσεται δεν καθοδηγεί.

Λία Τσεκούρα

MA in Arts & Culture Management.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η  θεατρική ομάδα  «Ανέμη»  παρουσιάζει

 από τις 31 Οκτωβρίου 2022, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21. 15 μ.μ στο θέατρο Αλκμήνη  την μουσικο-θεατρική παράσταση:  «ΙΒΑΛΑ,  ΙΒΑΛΑ  Ω,  ΠΑΜΕ ΓΙΑΛΟ ΓΙΑΛΟ …..»  μια  πρωτότυπη σύνθεση,  ταπεινό αφιέρωμα στην Σμύρνη του 1922.

     Μια ομάδα  ηθοποιών,  ως σύγχρονος “χορός” (ανα)συνθέτει μια  καταιγιστική  και εν τω άμα τελετουργική  μουσικο-θεατρική παράσταση/αφήγηση  για την Σμύρνη μια μοναδική πολυπολιτισμική πόλη  που αφανίζεται από την έξαρση των εθνικισμών, τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα,  την καλλιέργεια των παθών,  την αμετροέπεια, τον μικροκομματισμό, τον διχασμό.

 Πάνω σε  ένα κείμενο πρωτότυπης γραφής που συντίθεται από μετάπλαση/κολλάζ αφηγήσεων,  θραύσματα ιστορίας ,ντοκουμέντα, δημιουργείται  μια παράσταση, όπου το τραγικό εμπλέκεται με το  χιούμορ, την σάτιρα, τον Καραγκιόζη,  την χορική απαγγελία.

Οι θεματικές της  αρχαίας τραγωδίας η  Ύβρις,  η  Άτις –το σκοτάδι της πλάνης – , βρίσκουν  σε τούτο  το βαθύ και ανεπούλωτο  τραύμα,  γόνιμο έδαφος αλλά η Νέμεσις  η κτυπά  κυρίως  τους Μικρασιάτες χριστιανούς.

Η παραγωγή πραγματοποιήθηκε  στο πλαίσιο του προγράμματος 2022, του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.  

Αναλυτικές πληροφορίες και προκρατήσεις θέσεων στο  TicketServices.gr

Τηλέφωνα για κρατήσεις:  6945565000 , 6984943621,  6979251327

Τηλέφωνο θεάτρου Αλκμήνη 2103428650 και 6930590839

Δραματολογία,  Κείμενο, Σκηνοθεσία: Μαρία- Λουίζα Παπαδοπούλου

Σύμβουλος Ιστορίας Μιχάλης Βαρλάς

Σκηνικά:   Διονύσης  Τσουκαλάς

Κοστούμια, αντικείμενα καλλιτεχνική εικαστική επιμέλεια  : Άση Δημητρολοπούλου

Ζωγραφική, τελάρα: Ελένη Γούναρη

Κατασκευή φιγούρων Καραγκιόζη: Χάρης Μπιλλίνης

Σύνθεση ήχων: Δημήτρης Ιατρόπουλος

Συνθέσεις Κρουστών:  Τάσος Ροδοβίτης

Επιλογή μουσικών κομματιών: Παπαδοπούλου Μαρία- Λουίζα, Τάσος Ροδοβίτης

 Κατασκευή Κουστουμιών:   Γιάννα Κουρή

Αφίσα πρόγραμμα: Διονύσης Φουρνογεράκης

Βίντεο: Μπάμπης Σιγούρος Γιάννης Μήλεσης

Φωτογραφίες πρόβας :Γεωργία  Γουτοπούλου

                                          Μπάμπης Σιγούρος

Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Αντζυ Νομικού

ΠΑΙΖΟΥΝ

Στυλιανός Θεοδώρου – Γκλίναβος*-

Ελένη Μακρή

Οδύσσεια Μπουγά

Μαρία-Λουίζα Παπαδοπούλου

Τάσος Ροδοβίτης

Μαρία Σαμαρά

 Μουσική ζωντανά παίζουν:

Κρουστά: Τάσος Ροδοβίτης

 Κιθάρα: Στέλιος Θεοδώρου – Γκλίναβος, Τάσος Ροδοβίτης

Ημέρες & ώρες παραστάσεων

Πρεμιέρα:  Δευτέρα 31  Οκτωβρίου 2022

21.15

Και κάθε Δευτέρα Τρίτη 21, 15

Διάρκεια παράστασης: 100’ (χωρίς διάλειμμα)

Τιμές εισιτηρίων

 Κανονικό: 13€

Φοιτητικό :8€

Ομαδικά : 7€

Πρόσβαση στο θέατρο

Θέατρο Αλκμήνη

Αλκμήνης 8, Γκάζι (μετρό Κεραμικός)

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΜΗΝΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΑΜΕΑ

Κλείνοντας θέλουμε να ευχαριστήσουμε όλους τους χορηγούς που μας στήριξαν (αλφαβητικά)

Αυγή, Επικοινωνία 94 FM, Radio Alchemy, All4fun, Art & Press, Avlogyros, ΕΡΤ OPEN, Full- Time, I-Art, i-rafina, Kallitheasi, Keysmash, Kifissia North, Koukidaki, Lifo, Like Woman, Monopoli, On_the_stage, Polisview, Sigma media, Sin radio, Street radio Theatromania