Το έσχατο νόημα της ευγένειας.
-Τι σε κάνει «ευγενή»;
Σίγουρα όχι το να κάνεις θυσίες, γιατί τέτοιες κάνει και ο λυσσασμένος φιλήδονος.
Σίγουρα όχι το να ακολουθείς κάποιο πάθος, γιατί υπάρχουν αξιοπεριφρόνητα πάθη.
Σίγουρα όχι το να κάνεις κάτι για
τους άλλους, δίχως φιλαυτία, γιατί ίσως κανένας δεν είναι πιο
συνεπής εγωιστής από τον ευγενή.
-Αυτό που σε κάνει ευγενή είναι
ότι το πάθος που σε πλήττει είναι ιδιόμορφο, κι εσύ δεν ξέρεις
τίποτε για τούτη την ιδιομορφία: είναι η χρήση μιας σπάνιας και
μοναδικής μονάδας μέτρησης και σχεδόν μια τρέλα· η αίσθηση της
θέρμης σε πράγματα που όλοι οι άλλοι τα βρίσκουν ψυχρά· το
μάντεμα αξιών για τις οποίες δεν έχουν εφευρεθεί ακόμη ζύγια· μια
θυσιαστήρια προσφορά σε βωμούς αφιερωμένους σ’ έναν άγνωστο θεό ·
η ανδρεία δίχως προσδοκία για τιμές· η αυτάρκεια που ξεχειλίζει
από αφθονία και μεταβιβάζεται σε ανθρώπους και σε πράγματα.
Μέχρι τώρα, η σπανιότητα και η έλλειψη επίγνωσης της σπανιότητας αυτής ήταν αυτές που έκαναν κάποιον ευγενή.
Πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη μας
πως αυτό το κριτήριο έγινε αιτία να κριθούν άδικα και να
συκοφαντηθούν στο σύνολό τους και προς όφελος των εξαιρέσεων όλα
όσα ήταν συνηθισμένα, οικεία και απαραίτητα -δηλαδή όλα όσα
εξυπηρετούσαν περισσότερο τη διατήρηση του είδους και ήταν ώς
τώρα ο κανόνας στην ανθρωπότητα.
Το να γίνεις ο συνήγορος του κανόνα
-αυτή είναι η έσχατη μορφή και εκλέπτυνση με τις οποίες θα
μπορούσε να εμφανιστεί το νόημα της ευγένειας στη γη.
Friedrich Nietzsche, Η χαρούμενη επιστήμη (1882) (Πρώτο βιβλίο, 55)
Μετάφραση – Επιμέλεια: ΖΗΣΗΣ ΣΑΡΙΚΑΣ – ΝΗΣΙΔΕΣ
0 comments