Άρθρα

Μάτα Χάρι: Η απίστευτη ζωή της πρώτης femme fatale

By  | 


Σαν σήμερα, στις 15 Οκτωβρίου 1917 στο δάσος του Βανσέν, αρνούμενη να της δέσουν τα μάτια ή τα χέρια, εκτελείται από 13 στρατιώτες που αποτελούν το εκτελεστικό της απόσπασμα. Το σώμα της δεν αναζητήθηκε από κανέναν και γι’ αυτό δόθηκε για ιατρική έρευνα, ενώ αργότερα εκλάπη το κεφάλι από το πτώμα της και δεν βρέθηκε ποτέ.

Μάτα Χάρι: Η απίστευτη ζωή της πρώτης femme fatale

Το Φεβρουάριο του 1917, ένας Γάλλος δικαστής και πλήθος αστυνομικών, εισέβαλαν στη σουίτα 113 σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο στο Παρίσι. Η ένοικος εμφανίστηκε γυμνή να τρώει σοκολάτα από ένα γερμανικό κράνος.

Δέκα μήνες αργότερα, η 41χρονη γυναίκα τουφεκίστηκε ως Γερμανίδα κατάσκοπος. Το όνομά της ήταν Μαργαρίτα Γερτρούδη Ζέλε, μια περιπετειώδης εξωτική χορεύτρια αλλά και πόρνη, περισσότερο γνωστή με το καλλιτεχνικό της όνομα Μάτα Χάρι.

97

Η Μαργαρίτα Γερτρούδη Ζέλε γεννήθηκε στις 7 Αυγούστου του 1876 στην Ολλανδία. Ο πατέρας της ήταν ευκατάστατος πιλοποιός και η μητέρα της, Ινδονησιακής καταγωγής. Το 1889 ο πατέρας χρεοκοπεί, οι γονείς παίρνουν διαζύγιο, η μητέρα πεθαίνει και η 15χρονη Μαργαρίτα-Μάτα δίνεται σε συγγενείς.

Την ίδια χρονιά σπουδάζει νηπιαγωγός και η μοιραία φύση της την οδηγεί σε ερωτική σχέση με το διευθυντή της σχολής, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να χάσει τη θέση του και η ίδια να εκδιωχθεί από τη σχολή. Στα 18 της απαντά σε μία αγγελία γάμου ενός Σκωτσέζου αξιωματικού στις Ολλανδικές δυτικές Ινδίες και ένα χρόνο αργότερα παντρεύονται και αποκτούν δύο παιδιά, μετακομίζουν στην Ινδονησία και παραμένουν μέχρι το 1902.

Ο βίαιος χαρακτήρας του, η ροπή του στο τζόγο, το ποτό και τις πόρνες, αλλά και τα ερωτικά παιχνίδια της Μάτα Χάρι με κάθε ένστολο άντρα–η αδυναμία της-οδηγούν το γάμο σε διάλυση. Παράλληλα, ο ένας κατηγορεί τον άλλον ότι του μετέδωσε σύφιλη, μια ασθένεια που σκοτώνει το μικρό τους γιο και χρόνια αργότερα τη μεγαλύτερη κόρη τους, που βασανιζόταν διαρκώς από τις συνέπειες της ασθένειας που κληρονόμησε από τους γονείς της.

44 1

Μετά το χωρισμό, η Μάτα πηγαίνει στο Παρίσι άφραγκη, όπου δυσκολεύεται να βρει δουλειά και αφού είχε παρακολουθήσει μαθήματα Ινδικού χορού τα χρόνια της παραμονής της στις αποικίες, χορεύει πού και πού σε κάποια μικρά καμπαρέ, ώσπου παίρνει το ψευδώνυμο «Μάτα Χάρι» που στα Ινδονησιακά σημαίνει «ήλιος» και εμφανίζεται τελικά στα 26 της στο Μουσείο Guimet, σε μια πρωτόγνωρη για τη Μπελ Επόκ, παράσταση. Βγήκε τελείως γυμνή στη σκηνή και χορεύοντας έναν αισθησιακό χορό, απέσπασε τα πιο θερμά χειροκροτήματα. Σε μια εποχή που το γυναικείο σώμα μετά βίας αποκαλυπτόταν ολόκληρο ακόμα και στην κρεβατοκάμαρα των παντρεμένων ζευγαριών, η Μάτα Χάρι τόλμησε και κέρδισε τη φήμη της.

28 1

Στη συνέχεια φρόντισε να καλλιεργήσει φήμες και μυστήριο γύρω από το πρόσωπό της και αξιοποιώντας την ιδιαιτερότητα της εμφάνισής της προκάλεσε έντονα πάθη στους αναρίθμητους εραστές της.

Οι περιοδείες σε όλη την Ευρώπη δεν αργούν να έρθουν και η Μάτα Χάρι εξελίσσεται γρήγορα σε χορεύτρια υψηλής κοινωνίας και πόρνη πολυτελείας. Παρά το γεγονός όμως, ότι συμμετείχε στις πιο σημαντικές κοινωνικές εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη, οι κριτικοί και τα σοβαρά πολιτιστικά ιδρύματα τη αντιμετώπιζαν με αδιαφορία και απαξίωση, κατηγορώντας την ως φρικτή χορεύτρια και δείγμα της παρακμής της εποχής. Στις 13 Μαρτίου 1915 έκανε την τελευταία εμφάνιση της καριέρας της.Είχε ξεκινήσει σχετικά αργά για χορεύτρια και είχε πάρει βάρος. 

45

Έτσι, αφοσιώθηκε στην πορνεία και έγινε μια επιτυχημένη εταίρα, περισσότερο γνωστή για τον αισθησιασμό και τον ερωτισμό της, παρά για την εντυπωσιακή κλασική ομορφιά, που ούτως ή άλλως, δεν διέθετε. Πελάτες της αποκλειστικά υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί, πολιτικοί και πρόσωπα σε θέσεις επιρροής σε πολλές χώρες. 

Η αντίστροφη μέτρηση ξεκινάει με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1914.

Αν και οι πληροφορίες γύρω από την κατασκοπευτική της δράση είναι συγκεχυμένες, όλες συγκλίνουν στο ότι η φιλοχρήματη Μάτα Χάρι θα μπει στο παιχνίδι της κατασκοπείας και λόγω της ματαιοδοξίας και της αφέλειάς της, θα εμπλακεί σε μία αλληλουχία γεγονότων που θα οδηγήσουν στην καταστροφή της. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ολλανδία παρέμεινε ουδέτερη. Με Ολλανδικό διαβατήριο στα χέρια της η Μάτα Χάρι, μπορούσε να περάσει τα σύνορα ελεύθερα. 

24 1

Το 1915 βρέθηκε να εκπαιδεύεται στην πρωτόγονη ακόμη τέχνη της κατασκοπείας, σε ένα ξενοδοχείο στην Κολονία και γίνεται κατάσκοπος των Γερμανών. Στην πρώτη της μυστική «επιχείρηση» όμως, απέτυχε να δώσει στους προϊσταμένους της χρήσιμα στοιχεία, παρά το γεγονός ότι εισέπραξε μια γερή αμοιβή για το «έργο» της.

Παράλληλα, η προσφορά ενός εκατομμυρίου φράγκων από τη Γαλλική κυβέρνηση δεν θα την αφήσει αδιάφορη. Παίρνει το ποσό με σκοπό την αξιοποίηση του διεθνούς δικτύου εραστών της, για την παρακολούθηση των Γερμανών και γίνεται διπλή κατάσκοπος. Έτσι, αποπλανεί Γερμανό στρατιωτικό ακόλουθο, εκμαιεύει απόρρητα σχέδια και τα παραδίδει στους Γάλλους.

Οι Γερμανοί όμως γνωρίζουν τόσο το παρελθόν της όσο και την απληστία της. Της προσφέρουν χρηματικά ποσά και της εκπληρώνουν προσωπικές χάρες, ενώ παράλληλα της δίνουν το κωδικό όνομα Η21 ως επίσημη δική τους κατάσκοπο. Η Μάτα Χάρι εισέρχεται και επίσημα πια στα υπόγεια δίκτυα της διπλής κατασκοπείας. Δεν έχει όμως ούτε τις γνώσεις, ούτε τις ικανότητες, να διαχειριστεί τέτοιες καταστάσεις και να βγει αλώβητη από αυτές.

86

Ένας Γερμανός στρατιωτικός υπονοεί σε τηλεγράφημά του ότι η Η21 δουλεύει προς όφελος της Γερμανίας. Οι Γάλλοι υποκλέπτουν το τηλεγράφημα και το αποκωδικοποιούν. Ανακαλύπτουν ότι οι πληροφορίες της Μάτα Χάρι είναι πληρωμένες από τους Γερμανούς και άρα ψευδείς. Στις 13 Φεβρουαρίου 1917, συλλαμβάνεται στο Παρίσι για κατασκοπεία υπέρ της Γερμανίας που ως συνέπεια είχε το θάνατο τουλάχιστον 50.000 στρατιωτών. 

89

Την ημέρα της σύλληψής της.

Σύμφωνα με τον γάλλο δημοσιογράφο Ζαν-Πιερ Τυρμπέργκ, ειδικό σε θέματα κατασκοπείας και μόνο το γεγονός ότι η Μάτα Χάρι είχε συνεργαστεί με τη γερμανική Μυστική Υπηρεσία, ήταν αρκετό.

Κατά το γαλλικό στρατιωτικό νόμο, η ολλανδή χορεύτρια θα κρινόταν ένοχη ακόμη και για το γεγονός ότι μίλησε με ξένους αξιωματικούς εν καιρώ πολέμου. Πόσο μάλλον αν αναλογιστεί κανείς τις ορδές ενστόλων που πέρασαν από την κρεβατοκάμαρά της.

Με αυτό το παρελθόν λοιπόν, δεν μπόρεσε να στηρίξει την υπεράσπισή της, παρότι δεν έγινε απολύτως δυνατόν να στοιχειοθετηθεί εναντίον της κατηγορητήριο με επαρκή αποδεικτικά στοιχεία. Το μόνο ενοχοποιητικό στοιχείο ήταν η μυστική μελάνη που βρέθηκε στο δωμάτιό της, για την οποία η Μάτα Χάρι ισχυρίστηκε ότι τη χρησιμοποιούσε στο μακιγιάζ της. Η Μάτα Χάρι προκειμένου να γλιτώσει το απόσπασμα έγραψε πολλές επιστολές στον ολλανδό πρόξενο στο Παρίσι, υποστηρίζοντας την αθωότητά της. 

«Διεθνείς συνδέσεις μου με πρόσωπα οφείλονται στη δουλειά μου ως χορεύτριας, τίποτα άλλο…Επειδή πραγματικά δεν είμαι κατάσκοπος, είναι τρομερό το ότι δεν μπορώ να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, λόγω των γνωριμιών μου» έγραφε σε μια επιστολή, από αυτές που ποτέ δεν έλαβαν μια απάντηση.

65

Αυτόγραφο της Μάτα Χάρι.

Προσλαμβάνοντας ως δικηγόρο υπεράσπισης τον βετεράνο του διεθνούς δικαίου Edouard Clunet, πάλι δεν κατάφερε κάτι, αφού του αφαιρέθηκε αμέσως η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος! Έτσι, η Μάτα Χάρι καταδικάζεται τελικά με συνοπτικές διαδικασίες σε θάνατο δια τουφεκισμού.

Στις 15 Οκτωβρίου 1917 στο δάσος του Βανσέν, αρνούμενη να της δέσουν τα μάτια ή τα χέρια, εκτελείται από 13 στρατιώτες που αποτελούν το εκτελεστικό της απόσπασμα. Το σώμα της δεν αναζητήθηκε από κανέναν και γι’ αυτό δόθηκε για ιατρική έρευνα, ενώ αργότερα εκλάπη το κεφάλι από το πτώμα της και δεν βρέθηκε ποτέ.

43

Η εκτέλεση της Μάτα Χάρι.

Υπήρξε ή όχι η Μάτα Χάρι σημαντική κατάσκοπος και αν ναι, υπέρ ποίων; Η απάντηση δεν είναι απλή.

Οι περισσότεροι από τους εραστές της ήταν στρατιωτικοί και επιπλέον είχε πρόσβαση στην υψηλή κοινωνία, άρα ήταν ελκυστική σε όλες τις μυστικές υπηρεσίες στρατολόγησης. Αποτελεί γεγονός όμως ότι δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ήταν κατάσκοπος και μάλιστα διπλής κατεύθυνσης, παρότι στα Γερμανικά αρχεία που άνοιξαν το 1970, αποδεικνύεται ότι έδινε πληροφορίες στους Γερμανούς, αν και οι πληροφορίες ήταν ασήμαντες.

Εκτός πια και αν, το γεγονός πως δεν άφησε ενοχοποιητικά στοιχεία πίσω της, την κατατάσσει ως την καλύτερη κατάσκοπο όλων των εποχών. Η πλήρης αλήθεια θα αποκαλυφθεί όταν η Γαλλία αποχαρακτηρίσει τα επίσημα έγγραφα το 2017…

88

Πηγή: eyedoll.gr/ o-klooun.com

Απόφοιτη Ελληνογαλλικής Σχολής "Αγιος Ιωσήφ", Καθηγήτρια γαλλικών, πολύγλωσση και με διδακτική εμπειρία και εξιδείκευση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και δυσλεξία(ΕΚΠΑ), αρθρογράφος, πρόσκοπος, εθελόντρια.

Ακολουθήστε μας!


This will close in 10 seconds